bouwstenen

Macronutriënten komen in grote hoeveelheden in het lichaam voor. De groep bestaat uit eiwitten, koolhydraten en vetten. Allemaal hebben we dezelfde fundamentele macronutriënten nodig, maar zoals eerder vermeld is elk lichaam anders en geldt dus voor iedereen andere verhoudingen. Onze behoeften variëren naar gelang van onze individuele metabolische vereisten, leeftijd, werkzaamheden en erfelijke eigenschappen. 

​

Eiwitten

​

Na water is eiwit, of proteïne, de substantie die het meest voorkomt in het lichaam. Eiwitten zijn de bouwstenen van het lichaam voor spieren en huisweefsel maar ook van hormonen, enzymen, antilichamen en bloed. Eiwitten onderscheiden zich chemisch van koolhydraten en vetten door het voorkomen van o.a. stikstof. Ze zijn opgebouwd uit meerdere aminozuren. Aminozuren zijn bouwsteentjes van het lichaam. Zo bepalen verschillende combinaties van aminozuren de vorm van bijvoorbeeld de botten, tanden en de huid. 

Eiwitten leveren bij de verbranding in het lichaam ook energie. Bij verbranding van 1 gram eiwit komen 4 kilocalorieën*  energie vrij.

Eten en drinken leveren energie die het lichaam nodig heeft om te kunnen functioneren.
De hoeveelheid energie wordt uitgedrukt in kilocalorieën of kilojoules.
1 kilocalorie = 4,2 kilojoules.

​

Wat is nu de aanbeveling van eiwitten per dag: van de dagelijkse aanbevolen energie wordt best 10-15% via eiwitten ingenomen. Maar te hoge eiwitconsumptie kan voor verzuring in het lichaam zorgen, wat negatief is voor biochemische processen.

​

Koolhydraten

​

Koolhydraten, ook wel suikers genoemd, leveren het lichaam energie. Er zijn verschillende groepen omdat deze op verschillende manieren kunnen voorkomen in de voeding. Ten eerste de enkelvoudige koolhydraten ze zijn erg klein en kunnen niet kleiner gemaakt worden. Monosachariden zijn gemakkelijk oplosbaar in water en worden daardoor ook gemakkelijk door het lichaam opgenomen. Er zijn drie soorten enkelvoudige koolhydraten:

• Glucose (druivensuiker) komt in vruchten voor, met name in druiven en honing. 

• Fructose (vruchtensuiker) komt voor in fruit en in honing. 

• Galactose is een bouwsteen van het tweevoudige koolhydraat lactose (melksuiker) en galactose komt niet los in de natuur voor.

​

Ten tweede vormen twee stukjes enkelvoudige koolhydraten die aan elkaar vastzitten de tweevoudige koolhydraten. Er zijn drie verschillende tweevoudige koolhydraten die in de voeding voorkomen:

• Sacharose (riet- of bietsuiker) bestaat uit twee enkelvoudige suikers; glucose en fructose. Sacharose wordt in het huis veel gebruikt.

• Lactose (melksuiker) is opgebouwd uit glucose en galactose en is niet zo zoet als sacharose. Lactose is het enige dierlijke koolhydraat dat in de voeding voorkomt.

• Maltose (moutsuiker) komt vrijwel niet in de voeding voor, alleen in bier. 

​

​Ten derde zijn de meervoudige koolhydraten opgebouwd uit meerdere enkelvoudige koolhydraten. Hier zijn opnieuw drie vormen die in voeding voorkomen:​

• Zetmeel is opgebouwd glucose en komt voor als reservevoedsel in zaden, knollen en wortels. 

• Glycogeen (dierlijk zetmeel) is opgebouwd uit vele stukken glucose. 

• Voedingsvezels zijn onverteerbare koolhydraten, wat wil zeggen dat zij niet door het lichaam kunnen worden afgebroken. Toch hebben voedingsvezels een belangrijke functie in de darmen. Voedingsvezels kan men onderverdelen in onoplosbare voedingsvezels en oplosbare voedingsvezels.

​

Het lichaam heeft de aanbeveling van 40 en 70% koolhydraten nodig om de organen werkend te houden. Als er te weinig koolhydraten worden gegeten, kunnen de organen niet goed werken. Het lichaam zal dit tekort aanvullen door ’zelf’ koolhydraten te gaan maken. Dit doet het lichaam door spiereiwit te gebruiken als energiebron. Dit betekent dat het lichaam spieren en in het uiterste geval ook organen moet afbreken om aan koolhydraten te komen. Dit zal gebeuren wanneer men een aantal dagen achter elkaar te weinig tot geen koolhydraten binnenkrijgt.

​

Vetten

​

Vetten voorzien in de meest geconcentreerde vorm van energie. Waneer ze in het lichaam verbrand worden, leveren ze 9 kcal per gram. Veel mensen neigen om vetten te vermijden maar ALLE macronutriënten zijn van vitaal belang. Vet is bijvoorbeeld de enige stof die de activiteit van de galblaas stimuleert. Vetten spelen een rol in het transport door het spijsverteringsstelsel en helpen vitamine A, D, E en K en het calcium te absorberen. 

Er zijn twee soorten vetzuren: de verzadigde en onverzadigde. ​De verzadigde vetten zijn slechte vetten, ze verhogen namelijk het cholesterolgehalte in het bloed. Cholesterol is een vetachtige stof die voorkomt in dierlijk vet, het bevat geen vetzuren. Het is een essentieel onderdeel van de celmembraan, het is belangrijk voor een goede functie van het zenuwstelsel en vormt de basis van steroïde hormonen. Daarnaast zijn er de onverzadigde vetten, dit zijn de goede vetten want ze dragen bij tot de instandhouding van een normaal cholesterolgehalte in het bloed. 

De essentiële vetzuren zijn Omega 3 en omega 6. Ze zijn essentieel voor het goed functioneren van het lichaam maar worden niet door ons lichaam aangemaakt en moeten dus via de voeding opgenomen worden.